دلبندانه مرجع روانشناسی و قصه های کودکانه
در این بخش قصد داریم به آموزش مهارت های زندگی بپردازیم. اگرچه مهارت های زندگی با سلامتی و توسعه‌ی فردی شما مرتبط است، خوب است درمورد محیط اطراف و روابط شخصی خود نیز تأمل کنیم. مهارت‌های زندگی در این حوزه منجر به اجتماعی شدن، بردباری و افزایش عزت‌نفس می‌شود. همچنین، یاد می‌گیریم بدون پرخاشگری نه بگوییم و برای رسیدن به راه‌حل‌های مفید سازش کنیم.
در اینجا لیست جامعی از مهارت های ده گانه زندگی وجود دارد که باید آنها را برای ایجاد تغییرات عملی که منجر به رشد شخصی می‌شود، در نظر بگیرید:
۱. خودآگاهی
اگر بتوانید نقاط قوت و ضعف خود را درک کنید و بین آنها تفاوت قائل شوید، شما فردی خودآگاه هستید. این توانایی به شما کمک می‌کند تا انتخاب کنید، اقداماتی انجام دهید و تصمیماتی بگیرید که با توانایی‌های شما سازگار باشد. نمونه‌هایی از خودآگاهی عبارت‌اند از:
- توانایی درک اینکه چه کاری می‌توانید یا نمی‌توانید انجام دهید؛
- شناخت استعدادهای خود و آگاهی از مجموعه مهارت‌های خود؛
- توانایی تمایز بین جنبه‌های ضعیف و قوی توانایی‌ها یا رفتارتان.
۲. عزت‌نفس یکی از مهارت های زندگی
عزت نفس به احساسی اشاره دارد که درمورد خود و نظر دیگران درباره‌ی خودتان دارید. افرادِ با عزت‌نفس سالم به خود و توانایی‌هایشان اعتماد دارند. آنها از نظرات دیگران درباره‌ی خود نمی‌ترسند. نمونه‌هایی از عزت‌نفس سالم و مثبت عبارت‌اند از:
- ایجاد تصویر یا تلقی مثبت از خود؛
- احترام گذاشتن به خود و انتخاب‌ها یا تصمیمات‌تان؛
- تحت‌تأثیر قرار نگرفتن از نظرات دیگران درباره شما.
۳. روابط بین‌فردی
انسان‌ها ذاتا موجوداتی اجتماعی هستند و روابط دوستانه باعث افزایش سلامت اجتماعی و روانی آنها می‌شود. مهارت های بین فردی به توانایی تعامل سازنده با دیگران و هم‌زیستی مسالمت‌آمیز اشاره دارد. روابط بین‌فردی شامل مجموعه‌ای از مهارت‌های درهم‌تنیده است، مانند:
- توانایی ایجاد مکالمات در موقعیت‌های ناآشنا یا جدید (مانند کنفرانس‌های تجاری)؛
- توانایی ایجاد احساس امنیت برای دیگران در حضور شما (مثل زمانی که در یک مصاحبه‌ی شغلی هستید و در آن با طرف مقابل ارتباط می‌گیرید)؛
- توانایی مدیریت تعارض و حل مسائل (مثلا مخالفت محترمانه با مدیر و ارائه‌ی راه‌حلی متفاوت).
۴. قاطعیت یکی دیگر از مهارت های زندگی
کوتاه آمدن درباره‌ی یک مسئله بدون آسیب رساندن به احساسات فردی دیگر، آسان نیست. قاطعیت به شما می‌آموزد چگونه با کمک آن به بیان آزادانه‌ی نظر خود بدون آسیب رساندن به احساسات دیگری، تعادل را به‌نحو ظریفی حفظ کنید. در محل کار، تعیین حدومرز و نه گفتن به افراد بسیار دشوار است. با قاطع بودن، می‌توانید نیازها و انتظارات خود را به شیوه‌ای محترمانه بیان کنید.
۵. ارتباط مؤثر
یکی از حیاتی‌ترین مهارت های زندگی، ارتباط موثر، شامل ارتباط غیر کلامی و کلامی است. این مهارت فراتر از تبادل ساده‌ی کلمات یا حرکات است و شامل توانایی ابراز شفاف خود می‌شود. نمونه‌هایی از ارتباطات مؤثر عبارت‌اند از:
- ارائه‌ی ماهرانه‌ی ایده‌ها و متقاعد کردن دیگران درمورد آنها؛
- استفاده از تن صدای درست، زبان و نشانه‌های غیرکلامی مناسب هنگام ارائه‌ی اطلاعات یا برقراری تعامل با افراد؛
- توجه کردن به احساسات خود و دیگران و ایجاد احساس امنیت برای دیگران در حضور شما.
۶. تفکر انتقادی یکی دیگر از مهارت های زندگی
مهارت تفکر انتقادی به توانایی نقادانه فکر کردن اشاره دارد، یعنی توانایی تفکیک واقعیت‌ها از نظرات. این مهارت روش‌های بیان و ابراز افکار و ایده‌های‌مان را بهبود می‌بخشد. انعطاف‌پذیری و صراحت در فرایند تفکر، فضایی برای تفکر خلاق و نوآورانه ایجاد می‌کند.
تفکر انتقادی شامل توانایی‌های متعددی است، از جمله:
- شناسایی و برنامه‌‌ریزی پیشاپیش برای خطرات احتمالی؛
- تمایز قائل شدن بین نظرات و واقعیت‌ها؛
- به چالش کشیدن سوگیری‌های شخصی و بررسی موقعیت‌ها با رویکردی بی‌طرفانه.
۷. تصمیم‌گیری
به توانایی استفاده از اطلاعات موجود برای ارزیابی موقعیت و انتخاب آگاهانه، تصمیم گیری گفته می‌شود. این مهارت به رشد مهارت‌های حل‌مسئله کمک می‌کند و دارا بودن آن یک ویژگی بسیار ارزشمند در محل کار است. نمونه‌هایی از مهارت تصمیم‌گیری عبارت‌اند از:
- تحت‌تأثیر عوامل بیرونی قرار نگرفتن در هنگام تصمیم‌گیری؛
- قاطع بودن درمورد نیازها، انتظارات و اهداف غایی خود؛
- توانایی تفکیک احساسات خود و پرداختن به تفکر منطقی.
۸. مدیریت زمان
مدیریت زمان به شما کمک می‌کند به وظیفه‌تان عمل کنید، فعالیت‌های خود را سازماندهی کرده و تحت فشار به‌خوبی کار کنید: همچنین اضطراب را کاهش می‌دهد و شما را قادر می‌سازد اهداف‌تان را با موفقیت تعیین کنید. برای سازماندهی و عمل به اولویت‌های خود، باید زمان خود را هوشمندانه مدیریت کنید. مهارت‌های مربوط به مدیریت زمان چندین مزیت دارند، از جمله:
- دانستن اینکه چگونه از وقت خود پربارتر استفاده کنید و منظم بمانید؛
- تعیین اولویت‌ها و نه گفتن به چیزهایی که فوری نیستند؛
- احساس اضطراب کمتر و داشتن انرژی برای انجام موفقیت‌آمیز کارها.
۹. مذاکره
مردم اغلب به مذاکره به‌عنوان یک بازی بردوباخت نگاه می‌کنند، در حالی که در واقعیت، مذاکره یک موقعیت بردـبرد است. توانایی مصالحه یا توافق در بحث به‌نحوی که به نفع همه باشد، سنگ‌بنای مذاکره‌ی موفق است. این توانایی یکی از مهم‌ترین مهارت‌های بین‌فردی است که به حل تعارضات و مشکلات کمک می‌کند.
۱۰. همدلی
هوش عاطفی و همدلی بالا شما را قادر می‌سازد دیگرانی را که ممکن است بسیار متفاوت از شما باشند، بپذیرید. شفقت نشان دهید، یاری کنید و به موقعیت‌های مختلف پاسخ مناسبی دهید. همدلی کردن کیفیت روابط اجتماعی را بهبود می‌بخشد، و اعتماد و احترام را در بین شما و دیگران ترویج می‌دهد.
نتیجه‌گیری
در این مطلب به طور کامل توضیح دادیم مهارت های زندگی چیست و همچنین مهارت های ده گانه زندگی را مرور کردیم. آگاهی از مهارت‌های زندگی کافی نیست. شما باید روش‌هایی برای پیاده‌سازی عملی آنها برای موفقیت در زمینه‌ی مشاغل و روابط خود بیابید. دوره‌های آموزشی به شما کمک می‌کند تا سفر خود را برای کشف پتانسیل واقعی خود آغاز کنید. باید آموزش ببینید تا بفهمید چگونه بر موانع غلبه کنید و از منطقه‌ی امن خود خارج شوید.
الگوی نردبان یادگیری (The Ladder of Learning Framework) به شما کمک می‌کند همه‌چیز را درمورد صلاحیت‌ها و مهارت‌ها یاد بگیرید، از فرصت‌های رشد و یادگیری استفاده کنید و برای دستیابی به بهترین مدل خودتان تلاش کنید. در این مطلب به تعریف و آموزش مهارت های زندگی پرداختیم. امیدواریم این مطلب به شما در یادگیری و تقویت مهارت‌های زندگی کمک کرده‌باشد. اگر سؤال و یا انتقادی دارید، با ما به اشتراک بگذارید.
